“Рамазон ойининг охирги ўн кунлигида Пайғамбаримиз с.а.в. нинг амаллари”
«Эътикоф» луғатда ушлаб қолиш, туриб қолиш ва лозим тутиш маъноларини ифода қилади. Динимизда эса «Пок шахснинг масжидда эътикоф нияти ила қолишига» айтилади.
Аллоҳ таоло: «Иккингиз байтимни тавоф қилувчилар, эътикоф ўтирувчилар ва рукуъ сужуд қилувчилар учун покланг»-деган. «Бақара» сурасидаги ушбу оятда Аллоҳ таоло Иброҳим ва Исмоил алайҳиссаломларга берган амри ҳақида хабар бермоқда. Байтуллоҳни бир неча тоифа ибодат қилувчилар учун поклашларини лозимлигини айтганининг ва ана ўша ибодат қилувчи тоифалар ичида эътикоф ўтирувчилар ҳам зикр қилинмоқда. Демак, эътикоф Қуръонда зикр қилинган ва Иброҳим алайҳиссаломнинг даврларидан, қадим замонлардан буён бор ибодатдир.
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: «Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам, то Аллоҳ у кишини вафот этдиргунича Рамазоннинг охирги ўн кунлигида эътикоф ўтирар эдилар. Сўнгра, У зотдан кейин завжалари ўтиришди». Бешовлари ривоят қилган. Бу ҳадисда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бу дунёдан ўтгунларича ҳар йили Рамазон ойининг охирги ўн кунлигида эътикоф ўтиришни канда қилмаганлари ҳақида сўз кетмоқда ва бошқа мусулмонлар ҳам савоб умидида эътикоф ўтиришлари фазилатдир.
Мазҳабимиз фақиҳлари Рамазон ойининг охирларида масжидда эътикоф ўтиришни суннати муаккада эканлигини зикр қилганлар. Жумладан, “Ҳидоя”, “Муҳит”, “Бадойиъ”, “Туҳфа” сингари мўътабар манбаларимизда бу таъкидланган. Имом ал-Қудурийнинг эътикофни мустаҳаб деганлигини Имом аз-Зоҳидий унинг суннатлига таъвил қилиниши лозимлигини исботлаган. Ибн Камол Пошшо, Аллома Айний, Имом аз-Зайлаъий, Ибн ал-Ҳумом каби фақиҳларимиз Рамазондан бошқа вақтларда масжидларда эътикоф ўтириш мустаҳаблигини айтишган. Назр қилганда эса эътикоф вожибга айланади. Ҳар бир мусулмон айниқса илм толиблари хадисларга ва уни амалга оширишда барчага намуна, савоблар кўпайтириб бериладиган Рамазон ойида эътиборли бўлиши лозим.
«Кўкалдош» ўрта махсус ислом билим юрти
2 — курс талабасиШамсиддинхўжа Сулаймонов
