Рамазон ойи тобора яқинлашиб келмоқда. Сиз илк бор Рамазон рўзасини тутаётган бўлсангиз, сизда Мен бу ойда рўза тута олармикинман? Кучим етармикин? Мен намоз ўқимасам, бошқа диний арконларга амал қилмасам рўза тутишлигим мумкинми? деган кўплаб саволлар туғилиши табий ҳолат.
Келинг биргаликда саволларингизга жавоб топишга ҳаракат қиламиз.
1) Намоз ўқимаса ҳам, бошқа диний амалларга амал қилмаса ҳам рўза тутишлик мумкинми?
Баъзида одамлар, динида оқсоқ лекин рўза тутаётган инсонларга: “Сен нима қиласан рўза тутиб, намоз ўқимасанг, сени рўзанг қабул бўлмайди” — дейишади.
Бу ерда бир нарсани яхшилаб тушуниб олишимиз лозим, Ислом динида бир амални қилмаслик билан иккинчи, амал қилинаётган нарса ҳабата бўлмайди. Яъни Рамазон рўзасини тутиб, намоз ўқимаган кишининг рўзаси қабул бўлмайди дейиш хато гап. Чунки рўза ва намоз бошқа бошқа амаллардир. Лекин бу намоз ўқимаса ҳам бўлади дегани эмас. Рўза тутганига савоб олади, намозни тарк қилганига гуноҳкор бўлади.
2) Рўза тутиб олишимни, сабр қила олишимни қаердан билсам бўлади?
Бу саволга жавоб оддий, сиз Рамазондан аввал бир неча кун нафл рўза тутинг. Душанба кунлари Пайшанба кунлари рўза тутиб, сабрингизни синовдан ўтказинг.
Айни вақтда Шаъбон ойида турибмиз, бу ойда рўза тутишлик яхши саналган ишлардан бўлиб, сиз учун бу ой ўзингизни синаб олиш учун қулай фурсатдир.
3) Рўза тутишлик вақтида нималардан тийилиш керак?
Рўза тутишлик асносида сахарликдан то ифторликка қадар, ейиш, ичиш, жинсий яқинлик қилиш, чекувчилар чекишдан тийилиши лозим бўлади. Оғзингизга ҳар ҳил нарсалар киришидан эҳтиёт бўлишингиз керак. Аммо, кун давомида мисвок ишлатиш руҳсат.
4) Рамазон рўзаси қайси вақт оралиғида бўлади?
Мусулмон киши бомдод намози вақти киришидан олдин сахарлик қилиб, рўзани ният қилади. Шом вақти киргунига қадар, ўзини шаҳвоний нарсалардан тийиб юради. Сўнг шом вақти киргач ейиш ичиш унга ҳалол бўлади.
5) Ифторлик учун нималарни тановул қилиш яхши?
Аввало оғизни хурмо ёки сув ила очишлик суннат ишдир. Ҳаддан ташқари ейишлик мақсадга мувофиқ бўлмайди. Масалан оғизни очгандан сўнг, сув ичиб сўнг озгина миқдорда таом ейишлик лозим бўлади. Бундай қилиш бўкиб қолишни ҳамда турли ҳил касалликларни олдини олади.
“Кўкалдош” ўрта махсус ислом билим юрти талабаси
Асадуллоҳ Дилшод таржимаси